بازگشت

 

الف : امکان تشخیص زمان حدوث زلزله و مکان آن ؛ ( عجایب در بنای شهر تبریز ) :

 

حمد الله مستوفی قزوینی در کتاب نزهه القلوب در باره بنای شهر تبریز نوشته است :

تبریز از اقلیم چهارم است و شهر اسلامی و قبه الاسلام ایران . طولش از جزایر خالدات فب ( 82 ) و عرض خط استوا لح ( 38 درجه ) . زبیده خاتون منکوحهُ هارون هارون الرشید خلیفه ( 170- 193  ه ق ) رحمهما الله . ساخت در سنهُ خمس و سبعین و مایه ( 175 ه ق ) (1) . بعد از شصت و نه سال در سنهُ اربع و اربعین و  ماتین (244 ه ق ) ( 2 ) به عهد متوکل خلیفه عباسی ( 232 – 247 ه ق) به زلزله خراب شد . خلیفه آن را با حال عمارت آورد . بعد صد و نود سال در رابع عشر ( 14 ) صفر سنهُ اربع و ثلاثین و اربعمایه ( 434 ه ق )( 3 )  باز به زلزله بکلی خراب شد . در مجمع ارباب الملک قاضی رکن الدین جوینی آمده که در آن وقت ابو طاهر منجّم شیرازی در آنجا بود و حکم کرد که در فلان شب آن شهر به زلزله خراب شود . و حکام به الزام مردم را از شهر بیرون و به صحرا بردند تا زیر خاک هلاک نشوند . و آن حکم راست آمد و آن شهر در آن شب بکلی خراب شد . چنانکه کما بیش چهل هزار آدمی در آن واقعه هلاک شدند .

امیر و هسودان بن محمد روادی الازدی که از قبل ( سوی ) قایم خلیفه ( 5 ) حاکم آن دیار بود . در سنهُ خمس وثلاثین و اربعمایه ( 435 ه ق ) ( 4 ) . به اختیار منجّم مذکور به طالع برج عقرب بنیاد عمارت کرد . و منجّم مذکور مبالغه کرده است که من بعد تبریز را از زلزله خرابی نبود مگر از سیل خوف باشد و تا غایت که برتر سیصد سال است حکم او راست آمده است ( 6 ) .

 

توضیح اینجانب : اولا ؛ گفتار منجّم رحمه الله مبنی بر اینکه تنها تبریز را خوف از سیل باشد بدلیل اختیار طالع آبی که همان برج عقرب است امکان حدوث دارد . ثانیا ؛ تشکیک مورخ به آن منجّم بزرگ برای غیر متخصصان بس نا صحیح است .

 

1-       مطابق سال (170هجری شمسی )- ( 791 م ) .

2-       (218هجری شمسی ) ( 839 م ) .

3-       (421هجری شمسی ) ( 1042 م ) .

4-       (422هجری شمسی ) ( 1043 م ) .

5-       أبی جعفر عبد الله القائم بأمر الله .

6-       کل داستان بر گرفته از کتاب تنکلوشا ص 35 است . البته اضافتات و حواشی از اینجانب سعید مزرعه است .
به جهت جلوگيري از سرقت محاسبات علمي ، به مرور ساير معلومات در سايت گنجانده مي شوند .